Zelf make-up maken is een creatieve en boeiende bezigheid. Met pigmenten, oliën en een paar basisbenodigdheden kun je thuis unieke formules ontwikkelen die helemaal aansluiten bij jouw stijl. Toch komt er meer kijken bij het produceren van make-up dan alleen experimenteren met kleuren en texturen. Zodra je je creaties met anderen wilt delen of misschien zelfs wilt verkopen, krijg je te maken met strikte regels. In Europa geldt namelijk de make-up regelgeving EU, die ervoor moet zorgen dat alle cosmetica op de markt veilig zijn.
Centraal in die regelgeving staat de EU cosmetica veiligheidsbeoordeling, ook wel CPSR genoemd (Cosmetic Product Safety Report). Voor foundations is dit rapport extra belangrijk, omdat ze dagelijks worden gebruikt en vaak langdurig in contact komen met de huid. Een foundations veiligheidsrapport is dus onmisbaar om een product legaal op de markt te brengen. In dit artikel bekijken we waarom dit rapport zo belangrijk is, welke rol pigmenten spelen, wat er precies in een CPSR staat en hoe jij als DIY-maker hier rekening mee kunt houden.
Waarom foundations extra streng beoordeeld worden
Foundation en andere make-upproducten behoren tot de meest gevoelige categorieën binnen de cosmetica-industrie. Waar een shampoo of douchegel na een paar minuten weer wordt afgespoeld, blijft foundation vaak acht tot twaalf uur per dag op de huid zitten. Bovendien wordt het dagelijks gebruikt en altijd op dezelfde zones van het gezicht. Dat betekent dat de huid herhaaldelijk en langdurig wordt blootgesteld aan dezelfde ingrediënten.
Juist daarom legt de make-up regelgeving EU de lat hoog. De EU cosmetica veiligheidsbeoordeling kijkt naar factoren zoals de duur van het contact met de huid, de frequentie van gebruik, de grootte van het aanbrenggebied en de mogelijke cumulatieve blootstelling over meerdere jaren. Het klinkt streng, maar deze aanpak beschermt consumenten tegen irritatie, allergieën en schadelijke effecten die zich pas na lange tijd zouden kunnen voordoen.
Pigmenten: de kern en de uitdaging
Pigmenten zijn onmisbaar in foundations en make-up. Ze zorgen voor de kleur, de dekking en vaak ook voor het visuele karakter van het product. Toch zijn ze ook de grootste uitdaging als het gaat om veiligheid. Binnen de make-up regelgeving EU zijn alleen pigmenten toegestaan die vermeld staan in bijlage IV van Verordening (EG) nr. 1223/2009. Veel pigmenten die elders in de wereld zonder problemen gebruikt mogen worden, zijn in de EU verboden of aan strikte voorwaarden gebonden.
Daar komt bij dat pigmenten van nature onzuiverheden kunnen bevatten. Denk bijvoorbeeld aan sporen van zware metalen zoals lood, cadmium of kwik. Deze worden niet bewust toegevoegd, maar komen als bijproduct mee in het productieproces. De EU cosmetica veiligheidsbeoordeling schrijft voor dat deze onzuiverheden tot een minimum moeten worden teruggebracht. In een foundations veiligheidsrapport moet een producent kunnen aantonen dat de waarden “zo laag als technisch haalbaar” zijn. Dit gebeurt met laboratoriumtesten, batchanalyses en certificaten van leveranciers.
Voor DIY-makers die thuis experimenteren is het daarom verstandig om altijd pigmenten te gebruiken die speciaal voor cosmetisch gebruik bedoeld zijn. Bij YouWish vind je pigmenten die voldoen aan de EU-normen, zodat je zonder zorgen kunt werken aan je eigen recepten.
Het foundations veiligheidsrapport in detail
Een CPSR bestaat uit twee grote onderdelen. Het eerste deel bevat alle informatie over de samenstelling van het product. Hierin worden de ingrediënten, hun eigenschappen, de microbiologische stabiliteit en de verpakkingsinformatie beschreven. Voor foundations is het bovendien essentieel om blootstellingsgegevens toe te voegen. Denk aan hoe vaak het product gebruikt wordt, hoeveel er per keer wordt aangebracht en op welke delen van het gezicht. Dit eerste deel is dus een uitgebreide databank waarin alle relevante details staan.
Het tweede deel van het rapport wordt geschreven door een gekwalificeerde veiligheidsbeoordelaar. Dat kan een toxicoloog of een apotheker zijn met erkende ervaring in cosmetica. Deze expert beoordeelt de verzamelde informatie en trekt een conclusie over de veiligheid van het product. Zonder deze ondertekende conclusie is het product niet toegestaan op de Europese markt. Een foundations veiligheidsrapport vormt daarmee de officiële bevestiging dat een product voldoet aan de make-up regelgeving EU en veilig is voor dagelijks gebruik.
Etikettering en transparantie
Naast de inhoud van het product zelf is ook de verpakking belangrijk. De make-up regelgeving EU schrijft voor dat alle ingrediënten op het etiket moeten staan volgens de INCI-benaming (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients). Ook moeten allergenen die boven bepaalde waarden voorkomen apart vermeld worden. Voor producten met een houdbaarheid korter dan 30 maanden is een uiterste houdbaarheidsdatum verplicht; voor alle andere producten moet een symbool worden gebruikt dat aangeeft hoe lang het product na opening gebruikt kan worden.
Een bijzondere regel geldt voor foundations en make-up met meerdere tinten. Producenten mogen in dat geval de vermelding “kan bevatten” gebruiken, gevolgd door een lijst met pigmenten die in de verschillende varianten voorkomen. Zo hoef je niet voor elke tint een apart etiket te drukken, terwijl de consument wel duidelijk ziet welke pigmenten er mogelijk in het product zitten. Ook dit onderdeel maakt deel uit van de EU cosmetica veiligheidsbeoordeling, omdat het direct bijdraagt aan de transparantie en veiligheid voor de gebruiker.
Wat DIY-makers kunnen doen
Voor veel DIY-makers klinkt dit misschien overweldigend. Je wilt tenslotte vooral bezig zijn met het ontwikkelen van mooie kleuren en fijne texturen, niet met regelgeving. Toch zijn er manieren om je creatieve proces te combineren met de eisen van de wet.
De eerste stap is om te werken met ingrediënten die veilig en traceerbaar zijn. Pigmenten van cosmetische kwaliteit zijn essentieel, want alleen daarmee kun je zeker weten dat je formules in lijn liggen met de make-up regelgeving EU. Daarnaast helpt het om je recepten goed bij te houden. Noteer hoeveelheden, ingrediënten en observaties, zodat je altijd terug kunt kijken en een stevige basis hebt mocht je ooit een officieel foundations veiligheidsrapport laten opstellen.
Hygiëne is een ander punt dat vaak onderschat wordt. Werk schoon, gebruik gedestilleerd water en steriliseer je tools. Hiermee voorkom je microbiologische problemen en maak je het makkelijker om later te voldoen aan de eisen van een EU cosmetica veiligheidsbeoordeling. Tot slot is het slim om je batches te testen op stabiliteit. Kijk of de kleur of geur verandert over tijd en noteer je bevindingen. Dit lijkt misschien simpel, maar het zijn precies dit soort gegevens die een veiligheidsbeoordelaar nodig heeft.
Een DIY-inspiratie: minerale foundation
Om dit concreet te maken, kan je bijvoorbeeld een eenvoudige minerale foundation thuis proberen te maken. Meng cosmetische mica’s, titaniumdioxide en ijzeroxiden om een tint te creëren die bij jouw huidskleur past. Door te spelen met de verhouding krijg je de juiste dekking en ondertoon. Wil je wat meer verzorging? Voeg dan een druppeltje jojoba-olie toe voor betere hechting. Bewaar je mengsel in een goed afgesloten potje en test hoe het zich op de huid gedraagt.
Dit soort experimenten geeft je als maker inzicht in hoe pigmenten samenwerken en welke effecten je kunt bereiken. Maar zodra je deze producten buiten je eigen badkamer wilt gebruiken of verkopen, moet er een officieel foundations veiligheidsrapport opgesteld worden. Alleen dan voldoe je aan de eisen van de make-up regelgeving EU en mag je product legaal de markt op.
CPSR-vereisten voor foundations en make-up
Deel A: Productveiligheidsinformatie
Het Cosmetic Product Safety Report (CPSR) bestaat uit twee delen, waarbij deel A zich richt op het verzamelen van alle product veiligheidsgegevens. Dit omvat:
- Volledige samenstelling: zowel de kwantitatieve als kwalitatieve uitsplitsing van ingrediënten. Voor foundations betekent dit meestal emulgatoren, bevochtigingsmiddelen, conserveermiddelen en complexe pigment mengsels.
- Fysische en chemische eigenschappen: gegevens over stabiliteit, oplosbaarheid en mogelijke interacties tussen ingrediënten.
- Microbiologische kwaliteit: bewijs dat het product tijdens de hele houdbaarheid en bij normaal gebruik bestand is tegen microbiële besmetting.
- Onzuiverheden, sporen en verpakkingsinfo: voor gepigmenteerde producten betekent dit testen op zware metalen zoals lood, cadmium, arseen en kwik, en checken of de niveaus binnen veilige grenzen vallen.
- Normaal en te verwachten gebruik: details over hoe vaak het product wordt aangebracht, hoeveel er wordt gebruikt en de belangrijkste blootstellingsroutes.
Deel A is sterk afhankelijk van laboratoriumtests en nauwkeurige documentatie. Vooral voor make-up producten zijn berekeningen van de blootstelling van de huid cruciaal, aangezien deze formuleringen vele uren achter elkaar op de huid blijven zitten. Veiligheidsbeoordelaars passen standaardoppervlaktewaarden van het Wetenschappelijk Comité voor de veiligheid van consumenten (SCCS) toe om te bevestigen dat de veiligheidsmarge aanvaardbaar blijft voor consumenten.
Deel B: Veiligheidsbeoordeling en conclusie
Deel B van het CPSR kan alleen worden ingevuld door een gekwalificeerde veiligheidsbeoordelaar, meestal een toxicoloog of apotheker met erkende kwalificaties. Hun rol is om de in deel A verzamelde gegevens zorgvuldig te beoordelen en een professioneel oordeel te geven over de veiligheid van het product.
Deze evaluatie heeft betrekking op cruciale punten, zoals of zware metalen onzuiverheden onder controle zijn, of herhaalde dagelijkse blootstelling binnen veilige grenzen blijft en of bepaalde pigmenten in foundations sensibilisering risico’s kunnen opleveren. De ondertekende conclusie van de beoordelaar vormt de wettelijke basis voor de markttoelating van het product. Zonder geldig deel B kan geen enkel make-up product legaal op de EU-markt worden gebracht.
Veelgestelde vragen
V1: Heeft elke kleur foundation een eigen CPSR nodig?
Niet altijd. Eén CPSR kan voldoende zijn als de basisformule hetzelfde blijft en alleen de pigmenten veranderen. Er zijn echter aparte CPSR’s nodig als pigmenten nieuwe toxicologische problemen opleveren.
V2: Wat betekent de zin “Kan bevatten:” op een cosmetica-etiket?
Zonder aparte lijsten voor elke SKU te drukken, kunnen fabrikanten mogelijke pigmenten voor alle tinten vermelden, wat zorgt voor transparantie. De lijst is alleen geldig als alle pigmenten op de lijst zijn toegestaan volgens bijlage IV.
V3: Moeten foundations in de EU worden getest op zware metalen?
Ja. Onzuiverheden in pigmenten moeten “zo laag als technisch haalbaar” worden gehouden, maar opzettelijke toevoegingen zijn verboden. Het CPSR voorziet laboratoriumanalyses.
V4: Mag mijn make-up product nanomaterialen bevatten?
Ja, maar alleen nadat dit specifiek is vermeld en gemarkeerd als “(nano)”. Volgens de SCCS-richtlijnen is een grondige veiligheidsbeoordeling nodig.
V5: Hoe lang moet het product informatiebestand (PIF) worden bewaard?
Nadat de laatste batch van het product op de EU-markt is gebracht, moet de verantwoordelijke persoon het PIF tien jaar bewaren.
Conclusie
Zelf make-up maken is een creatieve reis waarbij je kleuren, texturen en formules ontdekt. Maar wie een stap verder wil gaan en zijn producten wil delen of verkopen, moet rekening houden met de wet. De make-up regelgeving EU schrijft voor dat elk product een officiële EU cosmetica veiligheidsbeoordeling ondergaat en dat er een volledig foundations veiligheidsrapport beschikbaar is.
Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar het doel is duidelijk: consumenten beschermen en de kwaliteit van cosmetica waarborgen. Voor DIY-makers betekent dit dat je al bij je eerste experimenten stappen kunt zetten in de goede richting door te werken met veilige ingrediënten, recepten zorgvuldig bij te houden en hygiënisch te werken.
Bij YouWish vind je pigmenten, oliën en andere DIY-ingrediënten die voldoen aan de EU-normen. Zo kun je creatief aan de slag gaan en tegelijkertijd leren hoe je jouw projecten opbouwt richting veilige en conforme formules. Ontdek ons aanbod aan pigmenten, zeep- en cosmetische basissen en geuroliën en start vandaag nog met het maken van make-up die niet alleen mooi is, maar ook veilig en verantwoord.
