Waarom producten die je afspoelt geen vrijstelling krijgen: CPSR is verplicht
Omdat douchegels en vloeibare zeep producten zijn die je afspoelt en die maar even op je huid zitten voordat je ze wegspoelt, worden ze vaak gezien als cosmetica met een laag risico. Hierdoor denken veel kleine producenten dat ze niet aan strenge regels hoeven te voldoen. Alle cosmetica, of ze nu worden afgespoeld of op de huid blijven zitten, moeten echter voorzien zijn van een volledig Cosmetic Product Safety Report (CPSR) in overeenstemming met de EU-cosmeticaregeling (EG) nr. 1223/2009. Ongeacht of ze op waterbasis zijn of conserveermiddelen bevatten, vloeibare zeep en douchegels zijn niet vrijgesteld.
Dit is logisch, want ondanks dat ze minder lang op de huid blijven, bevatten afspoelbare producten nog steeds geurstoffen, conserveermiddelen, oppervlakteactieve stoffen en allergenen die de huid kunnen irriteren, allergische reacties kunnen veroorzaken of schadelijk kunnen zijn voor het milieu. Artikel 16 van de verordening stelt ondubbelzinnig dat afspoelbare producten aan alle eisen moeten voldoen. Daardoor moeten fabrikanten een productinformatiebestand (PIF) bijhouden, een uitgebreide veiligheidsbeoordeling uitvoeren en ervoor zorgen dat claims en etikettering correct zijn. De eerste stap naar naleving voor formuleerders en merken is het besef dat douchegels en vloeibare zeep aan dezelfde strenge tests moeten voldoen als crèmes en serums.
Belangrijkste componenten in CPSR voor douchegels en vloeibare zeep
Conserveermiddelen: zorgen voor stabiliteit tegen microbiële groei
Door hun waterbasis zijn douchegels en vloeibare zeep extra gevoelig voor microbiële besmetting. Conserveermiddelen zijn daarom essentieel en niet optioneel. Tijdens de houdbaarheid van het product en terwijl de consument het gebruikt, moet de CPSR het gekozen conserveersysteem beoordelen en aantonen dat het de groei van schimmels, gisten en bacteriën effectief voorkomt. Om de betrouwbaarheid van het systeem aan te tonen, is meestal een Preservative Efficacy Challenge Test (ook wel een challenge-test genoemd) nodig.
Niet alle conserveermiddelen zijn hetzelfde, dus veiligheidsbeoordelaars moeten rekening houden met de concentratie, het toxicologische profiel en de gevoeligheid van de consument. In het CPSR moeten zelfs veelgebruikte conserveermiddelen zoals fenoxyethanol en organische zuurmengsels worden gerechtvaardigd. De beoordelaar moet ook nagaan of het conserveermiddel compatibel is met geurstoffen, oppervlakteactieve stoffen en andere ingrediënten in de formule, omdat interacties de werkzaamheid kunnen verminderen. Gedetailleerde tests en documentatie zijn nog steeds nodig, ook al zijn de eisen voor conserveermiddelsystemen voor afspoelbare producten meestal minder streng dan die voor cosmetica die op de huid blijft zitten.
Oppervlakteactieve stoffen: balans tussen reinheid en veiligheid
Oppervlakteactieve stoffen vormen de basis van douchegels en vloeibare zeep. Hoewel ze zorgen voor het schuimende, reinigende effect dat klanten verwachten, geven ze ook aanleiding tot bezorgdheid over de veiligheid. Veel oppervlakteactieve stoffen kunnen de huid uitdrogen of irriteren, vooral bij herhaald gebruik. De concentratie, het irritatiepotentieel en het algemene toxicologische profiel van het oppervlakteactieve systeem moeten allemaal worden beoordeeld door de CPSR. Omdat milieuvriendelijkheid een vereiste is volgens de EU-regelgeving, worden oppervlakteactieve stoffen ook beoordeeld op biologische afbreekbaarheid.
Om irritatie te verminderen, mengen formuleerders vaak mildere oppervlakteactieve stoffen zoals betaïnen of glucosiden met primaire oppervlakteactieve stoffen zoals natriumlaurylethersulfaat (SLES). Het CPSR moet bewijzen dat het gekozen mengsel goed reinigt en zo min mogelijk bijwerkingen heeft. Veiligheidsbeoordelaars moeten nog steeds een veiligheidsmarge (MoS) voor het oppervlakteactieve systeem bepalen om consumenten te beschermen, ook al vermindert de korte contacttijd met de huid bij afspoelbare producten sommige risico’s.
Allergenen in afspoelbare producten: etikettering en concentratielimieten
Veel douchegels en vloeibare zeep hebben geur als onderscheidend kenmerk, maar dit brengt ook allergenen met zich mee die zorgvuldig moeten worden beheerd. Volgens de EU-wetgeving moeten bepaalde geuralergenen op de ingrediëntenlijst worden vermeld als hun aanwezigheid in afspoelbare producten meer dan 0,01% bedraagt. Limoneen, linalool en citronellol, die vaak in citrus- of bloemengeuren voorkomen, zijn veelvoorkomende allergenen.
Door de samenstelling van de geur te beoordelen en ervoor te zorgen dat de etikettering voldoet aan bijlage III van de verordening, moet de CPSR rekening houden met het allergeengehalte. Cumulatieve blootstelling is een andere factor waarmee veiligheidsbeoordelaars rekening houden, vooral als gebruikers dagelijks meerdere geparfumeerde producten gebruiken. Een veelvoorkomend nalevingsrisico voor merken is het onjuist vermelden van allergenen. Naast het voorkomen van juridische problemen, bevordert transparante etikettering het vertrouwen van consumenten die mogelijk gevoelig zijn voor bepaalde ingrediënten.
Valkuilen op het gebied van naleving
Onderschatting van de vereisten voor conserveermiddelen
Een veelgemaakte fout van fabrikanten is de aanname dat afspoelbare producten geen sterke conserveermiddelen nodig hebben. Hoewel deze producten gemakkelijk te reinigen zijn, zijn ze vanwege hun hoge watergehalte gevoelig voor microbiële groei. Omdat douchewater de perfecte omgeving vormt voor microbiële groei, kan er zowel tijdens de opslag als tijdens het gebruik besmetting optreden als er geen geschikte conserveermiddelen worden gebruikt. Onvoldoende rechtvaardiging van conserveermiddelen wordt door veiligheidsbeoordelaars vaak genoemd als een nalevingsprobleem in CPSR’s.
Het negeren van irritatie door oppervlakteactieve stoffen en biologische afbreekbaarheid
Het negeren van de mogelijke irritatie door oppervlakteactieve stoffen is een andere fout. Afspoelbare producten blijven niet lang op de huid zitten, maar ze kunnen de natuurlijke oliën van de huid verwijderen en een droog of geïrriteerd gevoel achterlaten. De effectiviteit en veiligheid van het oppervlakteactieve systeem moet worden aangetoond door de CPSR. Bovendien moeten oppervlakteactieve stoffen biologisch afbreekbaar zijn om te voldoen aan de milieuregelgeving. Het veiligheidsrapport kan hiaten bevatten als er geen gegevens over biologische afbreekbaarheid worden vermeld of als de referenties verouderd zijn.
Ontbrekende bijgewerkte etiketteringsvereisten voor geurallergenen
Een veelvoorkomende reden voor niet-naleving zijn geurallergieën. De lijst met allergenen die op cosmetische etiketten moet worden vermeld, wordt regelmatig bijgewerkt door de EU. Een rode vlag op het gebied van regelgeving is wanneer ingrediëntenetiketten niet worden bijgewerkt met de meest recente vereisten. Fabrikanten moeten specifieke allergenen boven de drempelwaarden identificeren; het is niet voldoende om alleen ‘parfum’ te vermelden. PIF’s moeten ondersteunende documentatie van geurleveranciers bevatten en CPSR’s moeten de allergeeninformatie nauwkeurig weergeven.
Een solide CPSR en PIF opstellen voor afspoelbare producten
De veiligheidsrapportage structureren (deel A en deel B)
De veiligheidsinformatie over het product wordt verzameld in deel A van de CPSR en de bevindingen van de veiligheidsbeoordelaar worden gepresenteerd in deel B. Kwantitatieve formules, toxicologische profielen van ingrediënten, details over blootstellingsscenario’s en de resultaten van stabiliteits- en microbiologische tests zijn allemaal vereist in deel A voor douchegels en vloeibare zeep. Daarna moet in deel B worden vermeld dat het product veilig is voor gebruik door de consument onder normale en voorspelbare omstandigheden, op basis van het professionele oordeel van de beoordelaar.
Omdat consumenten vaak meerdere wasproducten per dag gebruiken, houden beoordelaars bij de evaluatie van afspoelbare producten ook rekening met cumulatieve blootstelling. Om ervoor te zorgen dat zelfs herhaald gebruik veilig is, moeten veilige blootstellingsniveaus worden berekend voor verschillende scenario’s. Fabrikanten tonen hun professionaliteit en naleving door het CPSR op de juiste manier te structureren.
Vereiste tests: microbiologisch, stabiliteit en toxicologie van ingrediënten
Testen vormen de ruggengraat van het CPSR. Microbiologische tests zorgen ervoor dat conserveermiddelen het product vrij van besmetting houden. Stabiliteitstests controleren of het product zijn veiligheid, werkzaamheid en uiterlijk in de loop van de tijd en onder verschillende opslagomstandigheden behoudt. Toxicologische beoordeling van elk ingrediënt zorgt ervoor dat de concentraties binnen veilige grenzen blijven.
Voor afspoelbare producten zijn deze tests niet optioneel. Regelgevende instanties verwachten dat de gedocumenteerde resultaten in het PIF worden opgenomen. Onvoldoende of ontbrekende testgegevens zijn een van de meest voorkomende redenen voor niet-naleving. Fabrikanten die investeren in de juiste tests voldoen niet alleen aan de wettelijke vereisten, maar krijgen ook vertrouwen in de kwaliteit en levensduur van hun producten.
Documentatie van verantwoordelijke persoon, GMP en productetikettering
De verantwoordelijke persoon, de rechtspersoon die verantwoordelijk is voor het op de markt brengen van het product, moet samen met de CPSR in het PIF worden vermeld. Daarnaast moet het bewijs van Good Manufacturing Practices (GMP) bevatten, dat aantoont dat de productie voldoet aan de aanvaarde normen voor kwaliteit en hygiëne. Een ander belangrijk element is de etikettering, die duidelijk de ingrediëntenlijst, batchcodes, houdbaarheid, waarschuwingen en allergenenverklaringen moet bevatten.
Kleine of nieuwe merken onderschatten deze factoren vaak, ondanks het feit dat ze cruciaal zijn voor naleving. Fabrikanten laten zien dat hun producten voldoen aan de administratieve en organisatorische vereisten van de EU-cosmeticawetgeving en aan de veiligheidsvoorschriften door de verantwoordelijke persoon, GMP en etikettering zorgvuldig te documenteren.
FAQ: Snelle antwoorden over de veiligheid en naleving van douchegel
V1. Worden douchegels beschouwd als veilige cosmetica?
Ja, maar “laag risico” betekent niet dat ze zijn vrijgesteld. Volgens de EU-wetgeving hebben ze nog steeds een volledige CPSR en PIF nodig.
V2. Is een conserveermiddel vereist voor alle douchegels?
Ja. Ze moeten krachtige conserveermiddelen bevatten, omdat ze op waterbasis zijn. Challenge-tests tonen de effectiviteit van het conserveermiddel aan.
V3. Welke regels gelden voor de etikettering van vloeibare zeep met betrekking tot allergenen?
Allergenen in geurstoffen moeten op het etiket van afspoelbare producten worden vermeld als hun concentratie hoger is dan 0,01%.
V4. Welke tests zijn nodig om te voldoen aan CPSR?
Ingrediënten moeten worden getest op stabiliteit, microbiologische eigenschappen en toxicologische effecten.
V5. Kan een klein ambachtelijk merk producten op de markt brengen zonder papierwerk in te dienen?
Nee. Voordat producten op de markt worden gebracht, moeten alle merken, ongeacht hun omvang, beschikken over een CPSR, PIF en conforme etikettering.
Conclusie & hoe YouWish kan helpen
Douchegels en vloeibare zeep lijken misschien makkelijker te maken dan cosmetica die op de huid blijft zitten, maar ze vallen nog steeds onder de strenge EU-cosmeticaregels. Elk ingrediënt, van conserveermiddelen en oppervlakteactieve stoffen tot geurstoffen en allergenen, moet zorgvuldig worden overwogen, getest en correct geëtiketteerd. Zelfs afspoelbare producten moeten volledig voldoen aan EU-verordening 1223/2009, wat betekent dat veiligheidsrapporten, microbiologische tests en de juiste documentatie essentieel zijn om je creaties met vertrouwen op de markt te brengen.
Bij YouWish zijn we er om dit traject soepeler te laten verlopen. Naast onze ruime keuze aan geuroliën, etherische oliën en zeepbasissen bieden we kennis en middelen die je helpen te begrijpen wat er nodig is voor veilige en conforme formules. Of je nu thuis experimenteert of je zeepbedrijf uitbreidt, wij helpen je bij het maken van producten die klanten blij maken en voldoen aan de EU-normen.
Ben je klaar om te beginnen? Bekijk onze collectie ingrediënten en benodigdheden voor douchegels en vloeibare zeep bij YouWish en zet je ideeën om in cosmetica van professionele kwaliteit die aan de normen voldoet.
