Je hebt de perfecte geurolie uitgekozen, de was zorgvuldig gesmolten en je kaars met liefde gegoten. Na dagen wachten is het moment daar: je steekt hem aan. Maar in plaats van een mooie, rustige vlam, begint je kaars te roken als een schoorsteen of brandt hij recht naar beneden in een diepe kuil. Frustrerend, toch?
Het geheim van een goede kaars zit niet alleen in de was of de geur, maar vooral in de motor van je kaars: de lont. Zonder de juiste motor komt je project letterlijk niet van de grond.
De juiste lont kiezen voelt voor beginners vaak als gokken, maar dat hoeft het niet te zijn. Of je nu werkt met sojawas, bijenwas of paraffine, de logica is altijd hetzelfde: het draait om balans. In deze gids leer je precies hoe je die balans vindt op basis van diameter, wassoort en kaarsvorm, zodat je vol vertrouwen aan de slag kunt met kaarsen maken.
Waarom de lont zo belangrijk is
Een lont is meer dan een touwtje dat brandt. Het werkt eigenlijk als een pompje. Door de hitte van de vlam smelt de was, en de lont zuigt die vloeibare brandstof op naar de vlam via capillaire werking.
Als je lont te klein is, is de “pomp” niet krachtig genoeg. De kaars brandt dan een smalle tunnel recht naar beneden en de randen van de was smelten niet mee. De vlam verdrinkt uiteindelijk in zijn eigen smeltbad omdat hij onvoldoende zuurstof krijgt.
Kies je een lont die te groot is, dan werkt de pomp juist te hard. De vlam wordt te hoog, gaat flakkeren en zorgt voor zwarte rook (walmen). Bovendien kan het glas hierdoor gevaarlijk heet worden. Het doel is een stabiele vlam en een smeltbad dat na ongeveer 3 tot 4 uur branden de rand van je glas bereikt.
Stap 1: Meet de diameter van je pot
Alles begint bij het formaat. Pak je meetlint of schuifmaat erbij. Voor containerkaarsen meet je altijd de binnendiameter van het glas, niet de buitenkant.
Tot een diameter van ongeveer 7,5 cm (3 inch) heb je meestal genoeg aan één enkele lont. Dit is de standaardmaat voor de meeste whiskeyglazen en jampotjes die hobbyisten gebruiken.
Wordt je container breder dan 8 of 9 cm? Dan wordt het lastig voor één lont. Een enkele vlam kan zelden een smeltbad van meer dan 76 mm breed in stand houden zonder te gaan flakkeren. In dat geval heb je waarschijnlijk twee (of zelfs drie) lonten nodig. Als je kiest voor “double-wicking”, deel je de diameter door twee om de juiste lontmaat te vinden. Een pot van 10 cm heeft dus twee lonten nodig die elk geschikt zijn voor een diameter van 5 cm.
Stap 2: Kies je lont-serie op basis van je was
Niet elke was brandt hetzelfde. Sojawas is bijvoorbeeld stroperiger en vraagt om een krachtigere lont dan paraffine. Hieronder zie je welke serie het beste past bij jouw project.
Voor plantaardige was (Sojawas, Koolzaadwas)
Plantaardige wassen zijn dikker als ze smelten. Je hebt een lont nodig die wat “heter” brandt en stevig is, vaak met een papieren kern of vlechting voor stabiliteit. De TCR-serie is vaak de favoriet voor soja. Dit is een gevlochten katoenen lont met een papieren kern die bekendstaat om zijn anti-tunneling eigenschappen. Ook de Eco-serie, een platte kernloze lont, is specifiek ontwikkeld voor plantaardige wassen. Je vindt deze types vaak als kaarsen lont op rol of voorgesneden.
-
€2.95 incl. BTW Selecteer opties Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina
-
€1.95 – €89.95 incl. BTW Selecteer opties Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina
-
€1.95 – €89.95 incl. BTW Selecteer opties Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina
Voor Paraffine en Blends
Paraffine is makkelijker te branden dan soja. Een lont die hier te heet brandt, zorgt direct voor roet. De Stabilo (CD) serie is de industriestandaard voor paraffine en blends. Het is een vlak geweven katoenen lont met een papieren draad die zorgt voor maximale stabiliteit en een mooie, rustige vlam.
-
€1.95 – €68.95 incl. BTW Selecteer opties Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina
Voor Bijenwas
Bijenwas is een klasse apart. Het heeft een hoog smeltpunt en is erg viskeus (dikvloeibaar). Een standaard katoenen lont verdrinkt hierin vaak. Je hebt een dikke, ronde lont nodig. Deze lonten zijn losser gevlochten en rond van vorm, speciaal ontworpen om de dikke bijenwas omhoog te transporteren.
-
€2.95 incl. BTW Selecteer opties Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina
-
€3.19 – €327.25 incl. BTW Selecteer opties Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina
Houten Lonten
Wil je dat gezellige geknisper? Houten lonten werken in vrijwel alle wassoorten, maar luisteren nauw naar de juiste breedte. Als je houten lont steeds uitgaat, is hij waarschijnlijk te smal voor de diameter van je pot of bevat je was te veel geurolie.
-
€2.95 – €174.95 incl. BTW Selecteer opties Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina
-
€4.95 – €369.95 incl. BTW Selecteer opties Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina
Stap 3: De Maattabellen (Richtlijnen)
Deze tabellen helpen je op weg, maar onthoud goed: dit zijn slechts richtlijnen. De hoeveelheid geurolie en kleurstof beïnvloeden de branding enorm. Een donkere, zwaar geparfumeerde kaars heeft vaak een grotere lont nodig dan een witte, ongeparfumeerde kaars.
Richtlijn TCR Lonten (Ideaal voor Soja)
| Diameter Container | Aanbevolen TCR Lont |
|---|---|
| 38 – 50 mm | TCR 21/12 |
| 50 – 57 mm | TCR 24/12 |
| 57 – 63 mm | TCR 24/14 |
| 63 – 75 mm | TCR 27/16 |
| 75 – 83 mm | TCR 30/18 |
Richtlijn Stabilo (CD) Lonten (Ideaal voor Paraffine/Blends)
| Diameter Container | Aanbevolen Stabilo Lont |
|---|---|
| 45 – 50 mm | Stabilo 6 |
| 55 – 60 mm | Stabilo 8 |
| 60 – 65 mm | Stabilo 10 |
| 65 – 70 mm | Stabilo 12 |
| 70 – 75 mm | Stabilo 14 |
| 75 – 80 mm | Stabilo 16 |
Stap 4: Testen, testen, testen
Er bestaat helaas geen magische formule die altijd klopt. De gouden regel van kaarsen maken is daarom de “brandtest”. Maak je kaars en laat hem minstens 48 uur uitharden. Voor sojawas is geduld nog belangrijker; zoals we uitleggen in onze blog over 5 dingen die elke beginnende kaarsenmaker moet weten, kan het uitharden bij plantaardige was wel een tot twee weken duren.
Steek de kaars daarna aan en laat hem branden tot het volledige oppervlak gesmolten is. Meestal reken je hiervoor 1 uur per 2,5 cm diameter. Kijk kritisch naar de vlam. Is hij rustig? Walmt hij niet? Is het smeltbad ongeveer 1 cm diep?
Blijft er een dikke rand harde was aan het glas kleven na 3 tot 4 uur branden? Dan heb je last van tunneling en is je lont waarschijnlijk te klein (“under-wicked”). Probeer bij de volgende poging één maat groter. Vormt zich daarentegen een zwarte koolstofbol aan het uiteinde van je lont (een ‘paddenstoel’)? Dit betekent vaak dat de lont te groot is. Trim je lont sowieso altijd tot 5 mm voor gebruik.
Brandt je kaars scheef? Grote kans dat je lont niet precies in het midden stond tijdens het gieten. Het is de moeite waard om te lezen hoe je voorkomt dat je lont scheef staat, want een gecentreerde lont is cruciaal voor een veilige verbranding.
Container vs. Pilaarkaarsen
De meeste hobbyisten beginnen met containerkaarsen, maar voor vrijstaande pilaarkaarsen gelden net even andere regels. Omdat een pilaarkaars geen glas heeft om de hitte vast te houden, heb je vaak een iets dikkere lont nodig dan voor een container van dezelfde diameter. Maar pas op: als de lont te groot is bij een pilaarkaars, smelten de wanden te snel door en lekt de vloeibare was over je tafel.
Voor kleine projecten zoals wax melts heb je vanzelfsprekend geen lont nodig, maar let er wel op dat je hier een specifieke wassoort voor gebruikt die makkelijk smelt in een brander.
Het vinden van de perfecte lont is een proces van vallen en opstaan. Begin met de aanbevelingen in de tabellen hierboven en start je experiment. Zodra je die perfecte branding hebt gevonden, weet je dat je recept klaar is. Bekijk ons volledige assortiment kaarsen lont om jouw ideale match te vinden.
